Fara í efni

Áritun óháðs endurskoðanda

Til stjórnar og sjóðfélaga Stapa lífeyrissjóðs
Áritun um endurskoðun ársreikningsins

Álit
Við höfum endurskoðað ársreikning Stapa lífeyrissjóðs („sjóðinn“) fyrir árið 2022. Ársreikningurinn hefur að geyma yfirlit yfir breytingar á hreinni eign til greiðslu lífeyris, efnahagsreikning, yfirlit um sjóðstreymi, yfirlit um tryggingafræðilega stöðu, upplýsingar um mikilvægar reikningsskilaaðferðir og aðrar skýringar.

Það er álit okkar að ársreikningurinn gefi glögga mynd af fjárhagsstöðu sjóðsins 31. desember 2022 og afkomu hans og breytingu á handbæru fé á árinu 2022, í samræmi við lög um ársreikninga og reglur Fjármálaeftirlitsins um ársreikninga lífeyrissjóða.

Álitið er í samræmi við skýrslu okkar til endurskoðunarnefndar og stjórnar.

Grundvöllur álits
Við endurskoðuðum í samræmi við alþjóðlega endurskoðunarstaðla. Ábyrgð okkar samkvæmt stöðlunum er lýst frekar í kaflanum Ábyrgð endurskoðanda á endurskoðun ársreikningsins í árituninni. Við erum óháð sjóðnum í samræmi við gildandi siðareglur fyrir endurskoðendur. Við teljum að við höfum aflað nægilegra og viðeigandi endurskoðunargagna til að byggja álit okkar á.

Samkvæmt bestu vitund okkar og skilningi lýsum við yfir að við höfum ekki veitt neina óheimila þjónustu samkvæmt 1. mgr. 5. gr. reglugerðar Evrópuþingsins og ráðsins nr. 537/2014 og við erum óháð sjóðnum við endurskoðunina.

Við vorum kjörin endurskoðendur sjóðsins á ársfundi hans, 30. júní 2020.

Lykilþættir endurskoðunar
Lykilþættir endurskoðunar eru þeir þættir, sem samkvæmt faglegu mati okkar, höfðu mest vægi við endurskoðun ársreikningsins. Við gefum ekki sérstakt álit á einstökum lykilþáttum en tókum á þeim við endurskoðun á ársreikningnum í heild og við ákvörðun um álit okkar á honum.

Lykilþáttur Viðbrögð við endurskoðuninni

Tilvist og mat fjárfestinga
Bókfært verð fjárfestinga nam 339.121 millj. kr. eða 97% af heildareignum þann 31. desember 2021 (2021: 350.412 millj. kr.). Vísað er til skýringa 2 og 10 - 12 um fjárfestingar.

Meðal fjárfestinga eru hlutabréf, hlutdeildarskírteini, skuldabréf, bundnar bankainnstæður og afleiður. Fjárfestingarnar eru að jafnaði í vörslu banka eða fjármálafyrirtækis. Þar sem fjárfestingar eru verulegur hluti af eignum sjóðsins þá er það lykilþáttur í endurskoðun okkar að staðfesta að fjárfestingarnar séu til og í eigu sjóðsins.

Fjárfestingarnar eru ýmist færðar á gangvirði, upphaflegri kaupkröfu eða samkvæmt virðisaðferð, þar sem breytur byggja á markaðsupplýsingum, ýmist beint eða óbeint og á mati stjórnenda. Vegna umfangs og mikilvægis fjárfestinga og að hluti þeirra er færður á virðismati sem byggir meðal annars á mati stjórnenda þá er tilvist og mat þeirra lykilþáttur í endurskoðuninni.

Endurskoðunaraðgerðir okkar miðuðu að því að staðfesta eignarhald sjóðsins á fjárfestingum í árslok og leggja mat á forsendur sem stjórnendur nota við útreikning á verðmæti þeirra. Í þeirri vinnu fólst meðal annars:
• Staðfesta tilvist og eignarhald fjárfestinga í árslok með ytri staðfestingum.
• Staðfesta gengi á úrtaki skráðra verðbréfa með aðstoð gagnaveitna og upplýsingum frá sjóðstjórum.
• Meta aðferðir og útreikning stjórnenda sjóðsins á óskráðum fjárfestingum.
• Skýringar í ársreikningi vegna fjárfestinga voru yfirfarnar.

 

 

 

Mat á lífeyrisskuldbindingu tryggingadeildar
Lífeyrisskuldbinding sjóðsins nam 619.260 millj. kr. í árslok 2022 (2021: 580.038 millj. kr.).
Endurmetnar skuldbindingar umfram eignir tryggingadeildar sjóðsins námu 31.424 millj. kr. í árslok eða 5,07% af hreinni eign (2021: 27.524 millj. kr. eða 4,75%). Lífeyrisskuldbinding tryggingadeildar er reiknuð út af óháðum tryggingastærðfræðingi.

Vegna mikilvægis tryggingafræðilegrar stöðu fyrir tryggingadeild sjóðsins er útreikningur á lífeyrisskuldbindingu lykilatriði í endurskoðuninni. Vísað er í yfirlit yfir tryggingafræðilega stöðu og í skýringu 14.

Endurskoðunaraðgerðir okkar miðuðu að því að leggja mat á þær forsendur sem tryggingastærðfræðingur notar við mat á lífeyrisskuldbindingu. Í þeirri vinnu fólst meðal annars:
• Við lögðum mat á óhæði og hæfni tryggingastærðfræðings.
• Verklag við útreikninga var yfirfarið.
• Við unnum greiningaraðgerðir á breytingu lífeyrisskuldbindingar á árinu með því að setja fram væntingar um breytingu ársins og bera saman við niðurstöðu tryggingastærðfræðings.
• Verðmatssérfræðingur okkar vann sjálfstæða útreikninga á ákveðnum þætti lífeyrisskuldbindingar til að leggja mat á niðurstöðu tryggingastærðfræðings.
• Við yfirfórum yfirlit um tryggingafræðilega stöðu og skýringu 14 í ársreikningi og staðfestum að framsetning væri í samræmi við reglur.

Ábyrgð stjórnar og framkvæmdastjóra á ársreikningnum
Stjórn og framkvæmdastjóri eru ábyrg fyrir gerð og glöggri framsetningu ársreikningsins í samræmi við lög um ársreikninga og fyrir því innra eftirliti sem þau telja nauðsynlegt til að gera þeim kleift að setja fram ársreikning sem er án verulegra annmarka, hvort sem er vegna sviksemi eða mistaka.

Við gerð ársreikningsins ber stjórn og framkvæmdastjóra að leggja mat á rekstarhæfi sjóðsins og upplýsa, eftir því sem við á, um þætti er varða rekstrarhæfi og miða grundvöll reikningsskilanna við áframhaldandi rekstrarhæfi, nema þau ætli annað hvort að leysa sjóðinn upp eða hætta starfsemi hans, eða hafa engan annan raunhæfan kost en að gera það.

Stjórn og framkvæmdastjóri skulu hafa eftirlit með gerð og framsetningu ársreikningsins

Ábyrgð stjórnar og framkvæmdastjóra á ársreikningnum
Stjórn og framkvæmdastjóri eru ábyrg fyrir gerð og glöggri framsetningu ársreikningsins í samræmi við lög um ársreikninga og fyrir því innra eftirliti sem þau telja nauðsynlegt til að gera þeim kleift að setja fram ársreikning sem er án verulegra annmarka, hvort sem er vegna sviksemi eða mistaka.

Við gerð ársreikningsins ber stjórn og framkvæmdastjóra að leggja mat á rekstarhæfi sjóðsins og upplýsa, eftir því sem við á, um þætti er varða rekstrarhæfi og miða grundvöll reikningsskilanna við áframhaldandi rekstrarhæfi, nema þau ætli annað hvort að leysa sjóðinn upp eða hætta starfsemi hans, eða hafa engan annan raunhæfan kost en að gera það.

Stjórn og framkvæmdastjóri skulu hafa eftirlit með gerð og framsetningu ársreikningsins.

Ábyrgð endurskoðanda á endurskoðun ársreikningsins
Markmið okkar eru að öðlast hæfilega vissu um hvort ársreikningurinn í heild sé án verulegra annmarka, hvort sem er vegna sviksemi eða mistaka, og að gefa út áritun endurskoðanda sem inniheldur álit okkar. Í hæfilegri vissu felst áreiðanleiki en ekki trygging fyrir því að endurskoðun í samræmi við alþjóðlega endurskoðunarstaðla muni alltaf leiða í ljós verulega annmarka ef þeir eru fyrir hendi. Annmarkar geta komið fram vegna sviksemi eða mistaka og eru taldir verulegir ef þeir einir og sér eða samanlagt gætu haft áhrif á efnahagslegar ákvarðanir sem notendur ársreikningsins taka á grundvelli hans.

Við endurskoðun í samræmi við alþjóðlega endurskoðunarstaðla beitum við ávallt faglegri dómgreind og viðhöfum faglega gagnrýni. Að auki:

Endurskoðun okkar í samræmi við alþjóðlega endurskoðunarstaðla byggir á faglegri dómgreind og beitum við gagnrýnni hugsun við endurskoðunina. Við framkvæmum einnig eftirfarandi:

• Greinum við og metum hættu á verulegri skekkju í ársreikningnum, hvort sem er vegna sviksemi eða mistaka, skipuleggjum og framkvæmum endurskoðunaraðgerðir til að bregðast við þeirri hættu og öflum endurskoðunargagna sem eru nægjanleg og viðeigandi til að byggja álit okkar á. Hættan á að uppgötva ekki verulega skekkju vegna sviksemi er meiri en að uppgötva ekki skekkju vegna mistaka, þar sem sviksemi getur falið í sér samsæri, fölsun, að einhverju sé viljandi sleppt, villandi framsetningu eða að farið sé framhjá innra eftirliti.

• Öflum við skilnings á innra eftirliti, sem varðar endurskoðunina, til að skipuleggja viðeigandi endurskoðunaraðgerðir, en ekki til að veita álit á virkni innra eftirlits sjóðsins.

• Metum við hvort reikningsskilaaðferðir og reikningshaldslegt mat stjórnenda og tengdar skýringar séu viðeigandi.

• Ályktum við um hvort notkun stjórnar og framkvæmdastjóra á forsendu reikningsskilanna um rekstrarhæfi sé viðeigandi og metum, á grundvelli endurskoðunarinnar, hvort aðstæður séu til staðar sem valdið gætu verulegum vafa um rekstrarhæfi sjóðsins. Ef við teljum að verulegur vafi leiki á rekstrarhæfi ber okkur, í áritun okkar, að vekja sérstaka athygli á viðeigandi skýringum ársreikningsins eða, ef slíkar skýringar eru ófullnægjandi, að víkja frá fyrirvaralausri áritun. Niðurstaða okkar byggir á endurskoðunargögnum sem aflað er fram að dagsetningu áritunar okkar. Samt sem áður geta atburðir eða aðstæður í framtíðinni gert sjóðinn órekstrarhæfan.

• Metum við framsetningu, uppbyggingu og innihald ársreikningsins í heild, að meðtöldum skýringum, og hvort ársreikningurinn gefi glögga mynd af undirliggjandi viðskiptum og atburðum.

Við upplýsum stjórn og endurskoðunarnefnd meðal annars um áætlað umfang og tímasetningar endurskoðunarinnar og veruleg atriði sem upp kunna að koma í endurskoðun okkar, þar á meðal verulega annmarka á innra eftirliti.

Af þeim atriðum sem við höfum upplýst stjórn og endurskoðunarnefnd um, leggjum við mat á hvaða þættir höfðu mesta þýðingu við endurskoðun ársreikningsins og eru því lykilþættir endurskoðunarinnar. Við lýsum þessum þáttum í áritun okkar nema lög og reglur útiloki að upplýst sé um þá eða, við einstakar mjög sjaldgæfar kringumstæður, þegar við metum að ekki skuli upplýsa um lykilþátt þar sem neikvæðar afleiðingar þess eru taldar vega þyngra en almennir hagsmunir af birtingu slíkra upplýsinga.

Staðfesting vegna annarra ákvæða laga
Í samræmi við ákvæði 2. mgr. 104 gr. laga nr. 3/2006 um ársreikninga staðfestum við samkvæmt okkar bestu vitund að í skýrslu stjórnar sem fylgir þessum ársreikningi eru veittar þær upplýsingar sem þar ber að veita í samræmi við lög um ársreikninga og koma ekki fram í skýringum.

Hrafnhildur Helgadóttir, endurskoðandi, ber ábyrgð á endurskoðun ársreikningsins og þessari áritun.

Reykjavík, 22. mars 2023
KPMG ehf.

Áritun tryggingastærðfræðings

Til stjórnar og sjóðfélaga Stapa lífeyrissjóðs
Undirritaður hefur metið lífeyrisskuldbindingar Stapa lífeyrissjóðs í árslok 2022. Matið er framkvæmt í samræmi við ákvæði reglugerðar nr. 391/1998 um tryggingafræðilegar athuganir á lífeyrissjóðum og forsendum fyrir þeim og leiðbeinandi reglur Félags íslenskra tryggingastærðfræðinga um tryggingafræðilegt mat á stöðu lífeyrissjóða.

Notast er við reiknilíkan Félags íslenskra tryggingastærðfræðinga um lækkun aldursbundinnar dánartíðni, sem fjármálaráðuneyti hefur auglýst sem hluta af staðalforsendum við tryggingafræðilegar athuganir. Miðað er við 3,5% vexti p.a. umfram hækkun verðlags. Við mat á örorkulíkum er byggt á meðaltals örorkulíkum íslenskra lífeyrissjóða miðað við reynslu áranna 2011-2016 aðlagað að reynslu Stapa lífeyrissjóðs. Þannig er notast við 40% álag hjá körlum og ekkert álag hjá konum.

Yfirlit yfir helstu niðurstöður matsins er að finna í yfirliti um tryggingafræðilega stöðu sem og í skýringu nr. 14.

Skuldbindingar sjóðsins eru reiknaðar á grundvelli upplýsinga úr iðgjalda- og lífeyrisbókhaldi sjóðsins um áunnin réttindi virkra og óvirkra sjóðfélaga skipt eftir aldri þeirra og lífeyrisgreiðslur til einstakra sjóðfélaga í árslok 2022. Miðað er við réttindaákvæði í samþykktum sjóðsins.

Í matinu eru reiknaðar út áfallnar skuldbindingar vegna þeirra sjóðfélaga, sem þegar eiga réttindi í sjóðnum og áætlaðar framtíðarskuldbindingar vegna þeirra iðgjalda, sem ætla má að virkir sjóðfélagar greiði til sjóðsins þar til þeir hefja töku lífeyris. Þessi áætluðu framtíðariðgjöld svo og áætlaður rekstrarkostnaður og fjármagnsgjöld í framtíðinni eru núvirt miðað við árslok 2022, með sama hætti og skuldbindingar. Þá er í matinu tekið tillit til endurmats á skuldabréfaeign sjóðsins, en hún hefur verið núvirt miðað við sömu ávöxtunarkröfu og skuldbindingarnar eða 3,5%.

Niðurstaða athugunarinnar er sú að skuldbindingar Stapa lífeyrissjóðs eru 5,1% umfram eignir að meðtöldu verðmæti framtíðariðgjalda í hlutfalli af skuldbindingum.

Reykjavík, 22. mars 2023
Bjarni Guðmundsson
tryggingastærðfræðingur

Skýrsla stjórnar

Starfsemi sjóðsins
Stapi lífeyrissjóður starfar á grundvelli laga nr. 129/1997 um skyldutryggingu lífeyrisréttinda og starfsemi lífeyrissjóða og hefur starfsleyfi frá Fjármálaráðuneytinu í samræmi við 52. gr. þeirra laga. Hlutverk sjóðsins er að tryggja sjóðfélögum, eftirlifandi mökum þeirra og börnum lífeyri í samræmi við samþykktir sjóðsins. Sjóðurinn skiptist í þrjár deildir: tryggingadeild, séreignardeild og tilgreinda séreignardeild.

Helstu upplýsingar um rekstur og þróun
Ávöxtun eigna sjóðsins árið 2022 var sú slakasta frá árinu 2008. Niðurstöðuna má rekja til neikvæðrar ávöxtunar innlendra og erlendra hlutabréfa auk verðfalls sem varð á skuldabréfum ÍL-sjóðs í kjölfar kynningar fjármálaráðherra á hugleiðingum sínum um slit sjóðsins. Á meðan þessir stærstu eignaflokkar sjóðsins skiluðu neikvæðri ávöxtun mældist verðbólga mjög há sem hratt af stað vaxtahækkunarferli hér innanlands sem og erlendis. Þessi slaka ávöxtun kemur í kjölfar góðrar ávöxtunar undanfarin þrjú ár. Því er meðalraunávöxtun sjóðsins undanfarin 10 ár enn yfir ávöxtunarmarkmiðum sjóðsins eða sem nemur 3,8%.

Stjórn gerir ráð fyrir að starfsemi sjóðsins verði með svipuðu sniði á næstu árum. Þó liggur fyrir að gera þarf breytingar á réttindatöflum sjóðsins í kjölfar þess að forsendur um lækkandi dánartíðni eftir fæðingarárgöngum voru staðfestar af fjármálaráðherra, sem leiddi til umtalsverðar hækkunar á skuldbindingum sjóðsins. Stjórn sjóðsins gerir ráð fyrir að leggja tillögur að breytingum á samþykktum fyrir ársfund sjóðsins 2023 sem aðlagar réttindakerfi sjóðsins að breyttum forsendum.

Sjóðfélagar og iðgjöld
Á árinu 2022 greiddu 22.185 sjóðfélagar hjá 3.718 launagreiðendum iðgjöld til tryggingadeildar sjóðsins. Iðgjöld ársins námu alls 16.472 millj. kr. Iðgjöld til tryggingadeildar voru kr. 15.825 millj. kr. og hækkuðu um 14,6% frá fyrra ár en iðgjöld til séreignardeildar hækkuðu um 11,7% milli ára og voru 422 millj. kr. Þá námu iðgjöld tilgreindrar séreignardeildar 226 millj. kr. á árinu. Fjöldi virkra sjóðfélaga sem að jafnaði greiða iðgjöld til sjóðsins með reglubundnum hætti í mánuði hverjum voru 15.686 hjá tryggingadeild, 864 hjá séreignardeild og 394 hjá tilgreindri séreignardeild.

Lífeyrisréttindi
Óúrskurðuð réttindi í réttindakerfi Stapa þróast að mestu í takti við breytingu á eignavísitölu sjóðsins. Því munu breytingar á eignaverði hafa minni áhrif á getu sjóðsins til að standa við skuldbindingar sínar en ella. Mat á skuldbindingum sjóðsins byggir á spá um lífslíkur sjóðfélaga, sem felur í sér mikla óvissu. Meðalævilengd Íslendinga hefur verið að lengjast og er óvarlegt annað en að búast við að sú þróun haldi áfram á komandi árum. Miðað við óbreyttan lífeyrisaldur og -réttindi hefði slík þróun neikvæð áhrif á getu sjóðsins til að standa undir skuldbindingum sínum til lengri tíma þar sem sjóðfélagar njóta við þær aðstæður að jafnaði greiðslna í lengri tíma en útreikningar gerðu ráð fyrir. Því er nauðsynlegt að réttindakerfi sjóðsins byggi á uppfærðum og framsýnum lýðfræðilegum forsendum.

Í samræmi við þessi sjónarmið eru skuldbindingar sjóðsins í árslok 2022 reiknaðar miðað við lækkandi dánartíðni sjóðfélaga í samræmi við reiknilíkan Félags íslenskra tryggingastærðfræðinga sem Fjármálaráðuneytið staðfesti í desember 2020. Lækkandi dánartíðni hefur að óbreyttu verulega neikvæð áhrif á tryggingafræðilega stöðu sjóðsins eins og ársreikningurinn ber með sér. Stjórn sjóðsins hefur útfært mótvægisaðgerðir sem koma á ný jafnvægi í tryggingafræðilega stöðu sjóðsins sem lagðar verða fyrir ársfund sjóðsins.

Lífeyrisgreiðslur
Heildarlífeyrisgreiðslur tryggingadeildar sjóðsins á árinu námu 9.088 millj. kr. og hækkuðu um 14,9% frá fyrra ári. Eftirlaunagreiðslur námu 6.657 millj. kr. örorkulífeyrir nam 2.076 millj. kr., makalífeyrir nam 302 millj. kr. og barnalífeyrir 54 millj. kr. Þá námu lífeyrisgreiðslur úr séreignardeild 244 millj. kr. og í tilgreindri séreignardeild 21 millj. kr. Lífeyrisþegar í árslok voru 12.003 í tryggingadeild.

Rekstrarkostnaður
Rekstrarkostnaður sjóðsins á árinu 2022 var 548 millj. kr. Rekstarkostnaður sem hlutfall af eignum var 0,1%. Stöðugildi á árinu voru 20,3 og námu launagreiðslur 275 millj. kr.

Ávöxtun og eignir
Hrein eign tryggingadeildar til greiðslu lífeyris nam 341.130 millj. kr. og lækkaði um 2,2% frá fyrra ári. Nafnávöxtun deildarinnar var neikvæð um 4,2% en raunávöxtun nam -12,6%. Hrein eign séreignardeildar var 7.732 millj. kr. og lækkaði um 8,2% frá fyrra ári. Séreignardeildin býður upp á þrjú ávöxtunarsöfn, Innlána safnið, Varfærna safnið og Áræðna safnið og nam hrein raunávöxtun safnanna -6,7%, -16,0% og -17,5% á árinu. Hrein eign tilgreindrar séreignardeildar nam 548 millj. kr. í lok árs.

Tryggingafræðileg staða
Tryggingafræðileg úttekt hefur verið gerð á stöðu tryggingadeildar sjóðsins í árslok 2022. Tryggingfræðileg afkoma ársins var neikvæð um 3.900 millj. kr. og var tryggingafræðileg staða sjóðsins neikvæð í árslok um 31.424 millj. kr. eða 5,1% af skuldbindingum sjóðsins.

Neikvæða tryggingafræðilega afkomu sjóðsins má rekja til slakrar ávöxtunar eigna sjóðsins á árinu. Á móti kemur að vegna hækkandi ávöxtunarkröfu á markaði lækkar endurmat skuldabréfa um 15.140 millj. kr. frá fyrra ári sem vegur upp á móti áhrifum slakrar ávöxtunar. Áfallin staða sjóðsins er neikvæð sem nemur 2,2% en framtíðarstaðan um 8,7%. Tryggingafræðileg staða sjóðsins er því í heild neikvæð um 5,1% sem má rekja til upptöku nýs spálíkans í staðalforsendur tryggingafræðilegrar úttektar íslenskra lífeyrissjóða sem kom til framkvæmda við úttektar sjóðsins vegna 2021. Nýtt spálíkan tekur mið af þróun undanfarinna áratuga sem gefur til kynna að lífslíkur haldi áfram að aukast um ókomna tíð. Eldri tryggingafræðilegar úttektir hafa byggt á staðalforsendum sem taka einungis mið af reynslutölum úr fortíðinni sem gera ekki ráð fyrir að þróun undanfarinna áratuga um hækkun lífaldurs haldi áfram. Stjórn sjóðsins hefur nú til skoðunar tillögur að samþykktarbreytingum sem aðlaga réttindakerfi sjóðsins að breyttum lýðfræðilegum forsendum og hafa það að markmiði að ná jafnvægi milli eigna og framtíðarskuldbindinga sjóðsins.

Stjórnarhættir
Góðir stjórnarhættir eru að mati Stapa lífeyrissjóðs forsenda þess að starfsemi sjóðsins sé árangursrík og að sjóðurinn nái markmiðum sínum. Með góðum stjórnarháttum vill sjóðurinn leggja grunn að vönduðum og faglegum vinnubrögðum og góðum og uppbyggilegum samskiptum við sjóðfélaga og launagreiðendur sem greiða iðgjöld til sjóðsins. Þannig er stuðlað að trausti í samskiptum stjórnenda og starfsmanna sjóðsins við sjóðfélaga, launagreiðendur, viðskiptamenn og aðra þá sem samskipti eiga við sjóðinn. Hluti af góðum stjórnarháttum er að stefna að því að þjónusta sjóðsins sé ávallt til fyrirmyndar, hann ráði yfir öflugri upplýsingatækni og stuðli að gagnsæi í starfsemi sinni með því að veita góðar og áreiðanlegar upplýsingar.

Við mótun stjórnarhátta hafa stjórnendur og stjórn sjóðsins haft til hliðsjónar almennt viðurkennd sjónarmið og leiðbeiningar um góða stjórnarhætti fyrirtækja. Stjórn sjóðsins hefur einnig sett sér starfsreglur í samræmi við 51. gr. reglna um ársreikninga lífeyrissjóða nr. 335/2015. Vísað er í viðauka með ársreikningi varðandi stjórnarháttayfirlýsingu sjóðsins.

Ófjárhagslegar upplýsingar
Stapi lífeyrissjóður telst til eininga tengdum almannahagsmunum, sbr. lög nr. 3/2006 um ársreikninga og getur því í yfirliti með skýrslu stjórnar upplýsinga sem nauðsynlegar eru til að leggja mat á þróun, umfang, stöðu og áhrif sjóðsins í tengslum við umhverfis-, félags- og starfsmannamál í samræmi við gr. 66. d sömu laga. Jafnframt er gert grein fyrir stefnu sjóðsins í mannréttindamálum og hvernig félagið spornar við spillingar- og mútumálum. Vísað er í viðauka með ársreikningi þessum.

Önnur mál
Í október sl. kynnti fjármálaráðherra niðurstöður skýrslu um stöðu ÍL-sjóðs (hét áður Íbúðalánasjóður) og næstu skref sem fyrirhugað er að ráðast í. Skuldabréf voru gefin út af Íbúðalánasjóði frá árinu 2004, með ríkisábyrgð, sem bera 3,75% verðtryggða vexti og eru án uppgreiðsluheimilda (sk. íbúðabréf). Frá því tímamarki sem íbúðabréfin voru gefin út hefur vaxtastig á Íslandi lækkað og markaðsvirði skuldabréfanna þar með hækkað. Einn af valkostum sem fjármálaráðherra hefur nú lagt fram er að setja afturvirk lög um slit ÍL-sjóðs og framkalla þannig greiðsluþrot ÍL-sjóðs.

Daginn eftir umrædda kynningu fjármálaráðherra voru íbúðabréf sett á athugunarlista í Kauphöll Íslands vegna óvissu um útgefandann og verðmyndun bréfanna. Í framhaldinu hafa svo átt sér stað viðskipti með bréfin sem hafa leitt til þess að markaðsvirði þeirra hefur lækkað umtalsvert. Íbúðabréf með lokagjalddaga 2044 lækkuðu í verði um 16%, íbúðabréf með lokagjalddaga 2034 lækkuðu um rúmlega 8% og íbúðabréf með lokagjalddaga 2024 um rúmlega 1%.

Heildarfjárhæð íbúðarbréfa í eignasafni Stapa nam um 32 mö. kr. þann þegar fjármálaráðherra kynnti hugmyndir sínar. Í framhaldi af umræddum kynningarfundi fjármálaráðherra lækkaði virði bréfanna um 4,4 ma. kr. (13,6%). Áhrif lækkunar bréfanna á ávöxtun tryggingadeildar Stapa voru neikvæð sem nemur um 1,3% af heildareignum. Neikvæð áhrif á séreignarsöfn voru 2,0% í Varfærna safni, 1,8% í Áræðna safni og 0,7% í tilgreindri séreign.

Stapi á aðild að sameiginlegum vettvangi lífeyrissjóða vegna málsins. Sjóðurinn hefur sjálfur og á sameiginlegum vettvangi lífeyrissjóða aflað lögfræðiálita sem staðfesta að fyrirhugaðar aðgerðir fjármálaráðherra eru andstæðar eignarréttarákvæði stjórnarskrár og mannréttindasáttmála Evrópu. Í því ljósi eru forsendur lífeyrissjóða fyrir viðræðum við fjármálaráðherra að uppgjör skuldabréfa ÍL-sjóðs miði við fullar efndir skv. skilmálum þeirra. Samtöl við sérskipaðan milligöngumann fjármálaráðherra á þeim nótum vegna málsins hafa ekki skilað árangri. Komi til þess að Alþingi samþykki afturvirk lög líkt og fjármálaráðherra hefur boðað gerir sjóðurinn ráð fyrir að sækja bætur fyrir tjón sem slík lagasetning kann að valda.

Stjórn og framkvæmdastjóri Stapa lífeyrissjóðs staðfesta hér með ársreikning sjóðsins fyrir árið 2022 með undirritun sinni.

Akureyri, 22. mars 2023

Í stjórn
Erla Jónsdóttir
Guðný Hrund Karlsdóttir
Oddný María Gunnarsdóttir
Sverrir Mar Albertsson
Tryggvi Jóhannsson
Unnar Már Pétursson
Valdimar Halldórsson

Framkvæmdastjóri
Jóhann Steinar Jóhannsson

Yfirlit um breytingu á hreinni eign til greiðslu lífeyris árið 2022

Breyting á hreinni eign

Efnahagsreikningur 31. desember 2022

Efnahagsreikningur 31. desember 2022

Yfirlit um sjóðstreymi ársins 2022

Yfirlit um sjóðstreymi ársins 2022

Yfirlit um tryggingafræðilega stöðu 31. desember 2022

Tryggingafræðileg staða 2022

 

Skýringar

Skoða skýringar með ársreikningi Stapa